Reflecteren, terugkijken om vooruit te leven

Een liefdevolle jaarreflectie voor moeders

Er is een moment aan het einde van het jaar waarop alles even langzamer lijkt te gaan. De dagen zijn korter, het licht zachter. Misschien merk je dat je sneller moe bent, of juist dat je behoefte voelt om op te ruimen, in huis, maar ook in je hoofd. Dat is geen toeval. Dit is bij uitstek de tijd om stil te staan. Om terug te kijken. Om te reflecteren.

Toch doen veel moeders dat nauwelijks. Het jaar is “voorbijgevlogen”. Je hebt gedaan wat nodig was. Je hebt gezorgd, gewerkt, geregeld, gedragen. En nu? Door naar het volgende. Nieuwe doelen, goede voornemens, weer een lijstje.

Maar wat als je eerst even blijft staan? Wat als je jezelf toestaat om te kijken naar wat dit jaar je werkelijk heeft gebracht, los van wat er “had moeten zijn”?

In mijn werk met moeders zie ik hoe krachtig reflectie kan zijn. Niet als iets zwaars of analyserends, maar als een zachte, eerlijke ontmoeting met jezelf. Reflecteren is geen luxe. Het is een vorm van zelfzorg. En misschien wel een van de meest volwassen vormen van moederschap: jezelf serieus nemen als mens, niet alleen als moeder.

In deze blog lees je wat reflecteren precies is, waarom reflecteren zo belangrijk is en krijg je een heleboel reflecterende vragen om jouw 2025 mee af te sluiten.

Neem je tijd. Je hoeft dit niet in één keer te lezen, laat staan te beantwoorden. Zie dit als een uitnodiging.

Reflecteren, wat is het?

Reflecteren is bewust stilstaan bij je ervaringen en onderzoeken wat ze met jou hebben gedaan, zodat je er betekenis aan kunt geven en ervan kunt leren. Niet om jezelf te beoordelen of te verbeteren, maar om inzicht te krijgen.

Reflecteren betekent dat je terugkijkt op wat je hebt meegemaakt en jezelf vragen stelt. Het gaat dus niet alleen over wat er gebeurde, maar vooral over jouw innerlijke beleving bij hetgeen er is gebeurd.

Reflecteren levert je ontzettend veel op. Het vergroot zelfkennis, helpt je patronen doorbreken, maakt je milder naar jezelf, versterkt je gevoel van regie en het helpt je bewustere keuzes te maken.

Reflecteren is met aandacht en mildheid kijken naar je ervaringen, om jezelf beter te begrijpen.

Wat maakt reflecteren zo belangrijk 

Reflecteren betekent letterlijk: terugkaatsen. Kijken naar wat er was, en zien wat dat met jou heeft gedaan. Niet om te blijven hangen in het verleden, maar om wijzer verder te gaan.

1. We leven vaak in de “doe-stand”. Onze dagen zijn gevuld met zorgen voor anderen. Er is altijd iemand die iets van je nodig heeft. Reflecteren vraagt iets anders: aanwezigheid, rust, ruimte en met jezelf bezig zijn. Dat voelt soms onhaalbaar, of zelfs egoïstisch. Maar juist omdat je zoveel geeft, is het essentieel om af en toe stil te staan bij jezelf en hoe jij je voelt.
2. Zonder reflectie herhaal je patronen. Jezelf vaker op nummer 1 zetten, over je grenzen heen gaan, balans tussen alle levensgebieden, omgaan met je eigen emoties en die van je gezin. Het zijn thema's die keer op keer terug blijven komen omdat we vaak zo vastgeroest zitten in onze oude patronen. Reflectie helpt je zien waar je automatisch reageert, waar je jezelf vergeet, en waar je misschien al veel verder bent dan je denkt.
3. Reflecteren helpt je mildheid ontwikkelen. Veel vrouwen zijn streng voor zichzelf. Reflectie wordt dan al snel een evaluatie: wat ging niet goed, wat had beter gemoeten? Maar reflectie gaat niet over beter presteren. Het gaat over begrijpen. Over zien waarom dingen liepen zoals ze liepen. En vanuit dat begrip ontstaat mildheid, en juist die mildheid maakt verandering mogelijk.

18 Reflecterende vragen om terug te kijken naar jouw 2025

1. Wat was het mooiste moment van het afgelopen jaar?
2. Wat was het moeilijkste moment van het afgelopen jaar?
3. Hoe ben je omgegaan met dit moeilijke moment?
4. Welke successen heb je geboekt?
5. Wat maakte dat het een succes was?
6. Welke eigenschappen en kwaliteiten heb je hiervoor ingezet?
7. Wat heb je over jezelf geleerd het gelopen jaar?
8. Op welk moment voelde je je het vrolijkst?
9. Wie heeft je het meest verrast of geholpen?
10. Welke tegenslagen heb je gehad en wat kun je hiervan leren?
11. Waar wil je nooit meer naar terug?
12. Wat heb je goed gedaan en waar je ben je trots op?
13. Heb je genoeg tijd voor jezelf genomen?
14. Op welk moment moest je echt je weerstand overwinnen?
15. Op welk moment ben je jezelf verloren?
16. Wat deed dat met je?
17. Op welke ‘nee’ ben je het meest trots?
18. Op welk moment ben je 100% trouw aan jezelf gebleven?

18 Reflecterende vragen om vooruit te kijken

1. Hoe wil je je het komende jaar voelen?
2. Welk verlangen ga je waarmaken?
3. Waar hoop je op?
4. Welke dingen wil je graag realiseren?
5. Waarvan wil je afscheid nemen?
6. Welke dingen wil je nog meer doen omdat je er energie van krijgt?
7. Met wie wil je meer tijd doorbrengen?
8. Wanneer neem je tijd om te ontspannen?
9. Waar ga je meer ‘ja’ tegen zeggen?
10. Waar ga je meer ‘nee’ tegen zeggen?
11. Wat is op dit moment het allerbelangrijkst voor je?
12. Waar word jij vrolijk van?
13. Waar krijg je energie van?
14. Wat kost je energie?
15. Hoe is je werk-privébalans?
16. Heb je voldoende tijd besteed aan de mensen die echt belangrijk voor je zijn?
17. Heb je genoeg tijd om te sporten en aan je gezondheid te werken?
18. Ben je 100% trouw aan jezelf?

Reflecteren is geen eindstation. Het is een opening en de mogelijkheid om vooruit te kijken.
Wat je ontdekt, hoeft niet meteen te leiden tot actie. Soms is gezien worden al genoeg. Voor sommige moeders brengt reflectie opluchting, voor anderen verdriet, voor weer anderen helderheid. Alles is oké.

Als coach zie ik hoe waardevol het is wanneer moeders zichzelf dit proces gunnen. Niet omdat ze “beter” moeten worden, maar omdat ze mogen leven vanuit hun eigen waarheid en alle gevoelens en behoeften die daarbij horen.

Misschien voelt het spannend om echt te kijken. Misschien vraag je je af of je dit wel kan. Weet dan dat je niets hoeft te forceren. Reflectie mag zacht zijn. Stap voor stap.

Gun jezelf de tijd om te voelen wat dit jaar voor jou is geweest. Niet zoals het eruitzag, maar zoals jij het hebt beleefd. Dat is geen luxe.

Dat is leiderschap over je eigen leven.

En daarmee geef je niet alleen jezelf, maar ook je kinderen, iets onschatbaars mee.